Sinabi ng isang telecommunications operations expert na dapat itrato ang telco services na katulad ng sa water at power utilities dahil ang internet connection sa digital age ay “naging isa nang karapatang pantao.”
Ayon kay Atty. Froilan Castelo, ang presidente ng Philippine Chamber of Telecommunication Operators at General Counsel ng Globe Group, dahil marami nang pang-araw-araw na operasyon ang naging digitized, tama lamang na bigyan ng pagpapahalaga ang internet connections sa pamamagitan ng pag-aalis ng lease fees para sa telcos sa mga pasilidad na kanilang ginagamit para maserbisyuhan ang publiko at mapagbuti ang kanilang serbisyo sa pamamagitan ng pagpapalawak sa kanilang imprastruktura.
Iginiit ni Castelo ang mga panawagan at hakbang ng ilang mambabatas at stakeholders na nais rebisahin ang National Building Code of 1977 upang alisin ang lease fees para sa telecommunication infrastructure at matulungan ang telcos na maka-access sa cell sites nang mas mabilis.
Ang House Bill Nos. 8534 at 900, na may magkaparehong layunin, ang dalawa sa mga panukala na inihain sa House of Representatives na naglalayong bigyan ang property developers ng tiyak na mga tuntunin at depinisyon sa kung gaano kalaking espasyo ang dapat nilang ilaan upang magkaloob ng kailangang telecommunication services.
Sinabi pa ni Castelo na ang telcos sa buong mundo ay nagsisimula nang makakuha ng suporta upang maalis ang regulatory roadblocks para suportahan ang kanilang imprastruktura at finance builds, at dapat aniyang ganito rin ang mangyari sa Philippine telcos dahil ang upa na kanilang binabayaran ay mas makabubuting gastusin sa imprastruktura para sa pagpapalawak ng kapasidad at coverage.
“Telcos around the world are experiencing revenue downtrends, and the Philippine telcos are no exception with low single-digit growths. However, capex and opex continue to rise on this capital-intensive industry and data-hungry customer base, further putting pressure on growth prospects in the coming years. This will create tension and delays in the infra builds that will affect service to the public,” sabi ni Castelo tulad ng naka-post sa website ng Insider PH.
Sa 2021 data mula sa National Telecommunications Commission (NTC) ay lumitaw na may mahigit 22,000 cell sites sa bansa, mas mababa sa one-third ng Vietnam na 90,000, at pinagsasuhan ang mga ito ng tatlong telcos. Ipinanukala ng Private Sector Advisory Council (PSAC) ang 35,000 karagdagang cell sites.
Ayon sa Asian Development Bank (ADB), ang Pilipinas ang may pinakamababang coverage rates ng telecom towers sa Southeast Asian region at mangangailangan ng karagdagang 60,000 towers sa 2031 sa remote areas.
Sinabi pa ni Castelo na ang pag-aalis sa lease fees para sa telcos ay maaari pa ring maging win-win para sa parehong partido dahil ang telcos ay mangangailangan pa ring mag-invest sa digital services tulad ng digital parking systems para sa malls at commercial establishments, at digital security para sa condominiums.
“Thus, developers will not be left empty-handed with the provisions of digital services in store for them. Telcos believe that this will just be a glide-path though, as eventually, both telcos and developers will have to agree to a pure zero-rated hospitality in the latter’s establishments,” dagdag pa niya.
Sinabi pa ni Castelo na sa huli ay idudulog ito ng telcos kay Presidente Ferdinand Marcos, Jr. na inaaasahang ibibigay ang kanyang suporta dahil sa kanyang “digital mindset.”
